Ondertussen in Gizeh… 2

Onderweg terug vertelt Fergany zijn verhaal tot de moskee roept, hij zijn vinger op steekt ten teken dat hij even iets anders moet doen en hij zijn gebed zegt. De beelden van een met afval gevuld kanaal gaan ondertussen aan onze auto voorbij. De triestheid van een bestaan zonder perspectief wordt hier zichtbaar; de pijn van een volk zonder toekomst. Hoe bizar, obsceen bijna, dat in dit land een deel van de wortels van ons bestaan liggen, terwijl het lijkt of de mensen zelf hier, anders dan via toeristen, daar geen toegang toe hebben. Het afval is in onwaarschijnlijke hoeveelheden aanwezig. Overal waar je kijkt ligt vuil, rottende etensresten en ander onbetamelijks. Maar wat vooral overal zichtbaar is, is het plastic dat, aangemoedigd door de wind, tot in de kruinen van de bomen wappert als nationaal symbool van een proces dat ergens niet helemaal goed verlopen is. Iemand -ik weet niet meer wie en ik weet niet meer wanneer- heeft eens gezegd dat de mens het enige dier is dat zijn eigen nest vervuild. Het huis, de straat, het park, de lucht, de zee, ja de hele aarde is niet veilig voor ons gebrek aan respect voor de omgeving waarin we ons bevinden. Het afval hier laat bovendien pijnlijk duidelijk de afwezigheid van een betrokken overheid zien. Deze mensen hebben het decennia lang zelf uit moeten zoeken en hebben nergens steun gevonden of (bege)leiding gekregen in hoe een aantal fundamentele basisprincipes in een maatschappij geregeld dienen te zijn. Lang leve de afwezigheid van regels, de zelfbedachte oplossingen en de piasters die het onmogelijke mogelijk maken. Jort Kelder hield onlangs in de dwdd nog een pleidooi voor een stop aan de privatisering van taken en diensten die een gemeenschappelijk en algemeen belang dienen. Helemaal mee eens. De zich terugtrekkende overheid op weg naar een afwezige overheid. Waar dat toe kan leiden, ligt hier in Egypte op straat. Het is bedroevend om te zien en met elk bezoek lijkt het erger te zijn geworden. Of leer ik bij elk bezoek scherper te kijken? De toerist in zijn resort en bus met airconditioning zal het niet zien. Mocht er zich echter toch onverhoopt een vuiltje in het blikveld manifesteren, dan laat deze zich er eenvoudig weer uit fotoshoppen. Jazeker, ik ben cynisch. Je kunt je namelijk afvragen hoe het kan dat je zo krankzinnig goedkoop naar bijvoorbeeld Hurghada of Luxor op vakantie kunt en dat ook nog all-inclusive. Wat een navelstaarderij; wij ons druk maken over het redden van het milieu door op de fiets naar het werk te gaan, terwijl in een stad met meer inwoners dan heel Nederland rijk is, de afgewerkte olie gewoon in de sloot wordt gegooid. Naast het paardenlijk dat er ook toevallig ligt. Het houd me zeer bezig omdat een deel van de missie van deze reis ook is om aan mijn derde boek, over opruimen, te werken. Het opruim-thema valt hier onder de categorie Mijn leven in puin, het programma op RTL4 waarin mensen worden bijgestaan bij het onder ogen zien en het opruimen van de puinhopen van hun leven. Alleen is het hier een graadje erger; 16 miljoen levens in puin. Daar zit ook wel een aardig programma in. Alle aspecten die helpen om je eigen leven op orde te brengen zoals het verkrijgen van inzicht in je problematiek, het creëren van een keuze-mogelijkheid en het omarmen van je kwaliteiten en capaciteiten, zijn hier uitvergroot afwezig.

Maar er is wat gaande. Sinds het begin van de revolutie, die vorig jaar op 25 januari begon, rommelt het hier. Uitgerekend deze week, waarin er in het parlement gestemd wordt over het opheffen van de Wet op de Noodtoestand die al sinds 1981 van kracht is, vinden hevige rellen plaats. Dit is een grotere opruimactie. Hier gaat het niet over een twintig bananendozen met boeken in je kelder, maar om misstanden en onderdrukking die eerst om genoegdoening en vervolgens om rechtzetten vragen. Waar in godsnaam, kan in dit proces weer ruimte ontstaan voor het verbinden met liefde en spiritualiteit?