De spiritualiteit van nee zeggen, de occupy-beweging en de kracht van het element metaal

Occupy – Afgelopen zaterdag werd ik geraakt door een interview in Trouw met Hans Achterhuis, Denker des Vaderlands, over de occupy-beweging. Zijn verhaal over het in opstand komen en de -in zijn ogen- onterechte kritiek op deze beweging, zette mij aan het denken. Ik heb namelijk sympathie voor de mensen van de occupy-beweging die laten zien dat ze het niet meer pikken. Wat het precies is, wordt misschien niet helemaal duidelijk en helder omschreven en zal door elke deelnemer anders verwoord worden, maar waar het grofweg op neer komt is dat de occupy-beweging nee zegt tegen het teveel van alles dat de menselijke verhoudingen, de menselijke maat, aantast. Een vriend noemde dit protest “zo 20-ste eeuws”, met andere woorden niet van deze tijd. Maar, wat is er eigenlijk mis met nee zeggen?

Eigenlijk zeggen de mensen van de occupy-beweging nee tegen een obese maatschappij die maar doorgroeit, graait en eet. Letterlijk is onze maatschappij een log en moddervet lichaam geworden dat zijn eigen veters niet meer kan strikken, laat staan zijn eigen broek op kan houden. We koersen dan ook lijnrecht af op een financieel-economisch infarct. Het is wat dat betreft interessant om te zien welke paralellen er bestaan tussen enerzijds de gezondheid van de burgers van Europa en de gezondheid van Europa als organisme zelf.

Feng Shui – Natuurlijk kan ik het niet laten om met Feng Shui ogen naar deze situatie te kijken. Het is immers een filosofische leer die de energetische processen van het leven verklaard en inzichtelijk maakt, niet alleen die van een huis. Vanuit die zienswijze is het logisch dat alle processen cyclisch zijn; wat groeit, komt na verloop van tijd weer in verval en sterft of verdwijnt. ‘What goes up must come down’ zoals een vermeende quote van Isaac Newton al aangeeft. Het wordt erger als George Burns, Amerikaans komiek gelijk krijgt: ‘Everything that goes up must come down. But there comes a time when not everything that’s down can come up.’ Hoe vaak kan de euro uit het slop getrokken worden? Hoeveel gaten kunnen er gedicht worden in de diverse financiële begrotingen van evenzoveel landen? Hoeveel meer schuldenlast kan de burger dragen? We leven in een tijdsgewricht waarin we buitengewoon veel moeite doen om ons te onttrekken aan natuurlijke processen zoals die volgens universele wetten bepaald zijn. We willen niet stoppen en disciplineren, maar juist doorgaan.

Nine Star Ki – Dit jaar leven we, volgens de Nine Star Ki cyclus, in een 7-metaal jaar. In mijn voorspellingen voor 2011, die nog te lezen zijn op mijn site, heb ik daarover onder andere geschreven: ‘Wellicht dat de samenwerking tussen de EU-landen gaat veranderen en minder vrij zal gaan verlopen als tot nu toe. De financiële druk die gelegd wordt op handelsbetrekkingen kan ook te maken hebben met nieuwe heffingen of verhoging van belastingen. Ook zal er sprake zijn van strengere controle op naleving van regels die te maken hebben met de reiswereld en met handelsbetrekkingen. Er zal echter veelvuldig diplomatiek overleg zijn over het beslechten van deze grenzen zodat groei in handelsbetrekkingen wel mogelijk blijft en in een duidelijke richting gestuurd kan worden.’

Soms is het tijd om nee te zeggen, maar niet vanuit een fundamentele levenshouding. Die mensen zijn er natuurlijk ook, die zouden juist moeten leren om ja te zeggen, tegen het leven bijvoorbeeld. Hier gaat het om een nee om los te laten wat te veel is, wat te oud is, wat overbodig is geworden, wat niet meer werkt. Ons lichaam laat ons het goede voorbeeld zien: het loslaten en uitscheiden van datgene wat door het lichaam niet (meer) gebruikt kan worden, geeft een enorm gevoel van opluchting en bevrijding. Hè hè, zegt een boer als ie gedretten hef. Een opluchting die we toch allemaal op zijn tijd wel herkennen.

Het is ook het nee dat aangeeft wanneer je genoeg hebt gehad. Genoeg hebt gegeten, genoeg in de zon hebt gelegen, genoeg geslapen hebt, genoeg hebt gewerkt, genoeg hebt gevreeën (het komt voor). Voor iedereen ligt die grens overigens ergens anders maar er komt een moment dat deze bereikt is waarna je nee zegt tegen meer van hetzelfde.     Door de enorme expansie drift die zich na de tweede wereldoorlog heeft ontwikkeld en het liberalisme van de jaren zestig waarin vele grenzen zijn beslecht en overschreden, lijkt het wel alsof we overmoedig zijn geworden in het ervaren van het grenzeloze en daarin zijn doorgeslagen.

Metaal – Nee is een woord dat hoort bij het element metaal, het element dat dit jaar domineert. Metaal is het element dat gekenmerkt wordt door het vermogen te discrimineren, wat letterlijk het vermogen te onderscheiden betekent. Metaal is dan ook het element dat grenzen aangeeft en deze bewaakt, bijvoorbeeld door wetten en regels of door afspraken met jezelf. Dan heet het discipline, ook een mooi metaal woord. Het is dit element dat door middel van het inzetten van discipline en het vermogen een grens te trekken, aan kan geven dat die derde hamburger niet meer gegeten moet worden, dat er genoeg gegraaid en gegroeid is.

Zondagavond heb ik met verbijstering zitten kijken naar een nieuw tv programma over obese mensen die geholpen worden in hun strijd tegen het vet en begeleid worden bij een afval-traject. Mijn verbijstering betreft niet zo zeer deze afval-race, alswel het feit dat er mensen zijn die het zò ver laten komen! Ergens is het mechanisme om nee te zeggen buiten werking geraakt. Hebben ze onvoldoende geleerd onderscheidt te maken tussen wat goed en niet goed is voor henzelf. Overigens betreft dit zeker niet alleen eet-problematiek, maar elke vorm van misbruik van het menselijk lichaam, de menselijke emoties, de menselijke geest en niet te vergeten de menselijke ziel. Elke vorm van overschrijden van grenzen dus.

Het nee van de occupy-beweging is dan ook een logische reactie op voorafgaande jaren waarin groei en expansie aan de orde van de dag was en overal ja tegen werd gezegd onder het motto ‘moet kunnen’. Het is tijd om weer los te laten en keuzes te maken uit het enorme aanbod van van-alles-en-nog-wat. Het is het proces van het volgen van de cyclus dat ons bij inkeer en inzicht brengt en ons niet eindeloos laat doorgroeien in een fase die zijn langste tijd heeft gehad, maar ons juist brengt bij een fase waarin verdieping kan plaatsvinden, bij het overdenken van waar we mee bezig zijn. In de volgende fase van de cyclus dus. Zodat we leren onderscheid te maken tussen dat wat van waarde is en dat wat waardeloos is. Allemaal metaal processen. Het belangrijkste onderdeel van een metaal proces is echter het sterven, het finale loslaten van het fysieke lichaam. Dat roept uiteraard de nodige -existentiële- angst op bij deze of gene, tenminste als je niet vol overtuiging van mening bent dat zelfs dit fysieke leven slechts een stadium is in een veel groter, ook weer cyclisch geheel. Dat alles door gaat, ook al is het niet in deze vorm, kan veel rust geven in deze hectische tijden. Want, laten we eerlijk zijn, als de euro valt, als je lichaam sterft, als de aarde stopt met om de zon te draaien -wat ze overigens met een snelheid van circa 107.000 kilometer per uur doet!!!- als er geen elektriciteit meer uit het stopcontact komt, denk je dat alle energie die in die processen besloten ligt, zomaar zal verdwijnen? Het universum is zodanig georganiseerd dat alle energie, in welke vorm dan ook, zorgvuldig wordt hergebruikt en opnieuw in het proces van de cyclus wordt ingebracht.

Neemt niet weg dat het hele metaal proces waar we nu middenin zitten, als behoorlijk problematisch ervaren kan worden door de geconstipeerde mens. De occupy-beweging mag van mij dan ook nog wel een tijdje doorgaan. Het heeft een belangrijke signaalwerking voor iedereen die nog niet vanuit eigen beweging op de gedachte was gekomen om andere keuzes te maken. Ik bedoel, er lopen mensen rond die beweren dat ze een voorstander zijn van het ecologische gedachtengoed, maar ondertussen vier keer per jaar met het vliegtuig op vakantie gaan naar ver-weg-istan. Het vraagt ook best om moed om de eigen handel en wandel eens kritisch op de keper te beschouwen en daar vervolgens ook conclusies aan te verbinden. Zelfdiscipline maakt, zoals al eerder genoemd, immers ook onderdeel uit van het metaal proces. Wat gaande is daagt in ieder geval uit om eens te kijken of het ook anders zou kunnen. Dat is wat de occupy-beweging op bijna kinderlijk naïeve wijze onderzoekt. Het heeft nog geen richting, nog geen concreet doel, maar dat hoeft nu ook nog niet. Het feit alleen al dat je bereid bent om de mogelijkheid te onderzoeken of je een stoel nog ergens anders voor kunt gebruiken dan alleen om op te zitten, om maar wat te noemen, daagt uit.

Paradox – Dat brengt ons bij de paradox van het element metaal. Enerzijds wil het analyseren, (uit)scheiden en grenzen stellen. Anderzijds wil het juist daardoor grenzen ter discussie stellen en grensoverschrijdend denken entameren. Als je nee zegt, zeg je nee tegen dat wat bekend is. Daardoor opent zich automatisch de weg naar dat wat nog niet bekend is en onderzocht zou kunnen worden. Overgave aan dit proces van keuzes maken en daarmee loslaten wat zijn waarde verloren heeft, brengt het element metaal daarmee als vanzelf in het volgende stadium; het element water, de bron van alle leven, de oorspong ook. Het element waarin alle grenzen oplossen en de druppel herenigt wordt met de oceaan, zodat elke molecuul op zoek kan gaan naar nieuwe verbindingen voor een nieuwe vorm. Interessant daarbij is dat het woord oorsprong ook uitgelegd kan worden als begin, ontstaan of geboren worden. Is dat wat de Maya’s bedoeld hebben met hun kalender? Dat we in een tijd leven waarin een cyclus afgerond wordt om weer bij een nieuwe bron uit te komen? Staan we aan de vooravond van een nieuw begin?

Spannende gedachte. Misschien geen gek idee om nog harder nee te zeggen tegen alles dat voortgang van dit proces van cyclische vervulling verstopt of tegen houdt en ja tegen dat wat nog niet bekend is.